.gif)
काठमाण्डौ । सधैं झै यो साताको पहिलो कारोबार दिन हामीले विभिन्न ब्रोकर हाउसमा पुगेर लगानीकर्ताहरुको विचार सुन्ने र बुझ्ने कार्यलाई निरन्तरता दिएका छौं ।
यो साता हामीले ज्ञानेश्वर र कालिकास्थान आसपासका ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेर ग्राउण्ड लेभलका लगानीकर्ताको मनोविज्ञान बुझ्ने कोशिश गर्यौं ।
बिहान ११ नबज्दै सबैभन्दा पहिले ज्ञानेश्वरस्थित सुमेरु सेक्युरिटिज(स्टक ब्रोकर नम्बर ३९) मा पुग्यौं । बजार खुलेदेखि नै बढ्न थालेको थियो ।
लगानीकर्ताहरु केही ढिलो गरी ब्रोकर हाउसहरुमा आउने क्रम देखिन्थ्यो । साढे ११ बजेपछि एक लगानीकर्ता कालो झोला भिरेर र छत्रे टोपी लगाएर ब्रोकरहाउसमा छिरे । त्यसपछि सुरु भयो ब्रोकरहाउसमा लगानीकर्ताहरुको अनुभव र कथाव्यथाको चर्चा ।
.gif)
यस बेलासम्म बजार करिब १० अंकले बढेर पिङ खेल्दै थियो ।
सो ब्रोकरहाउसमा पछाडिको सिटमा एकजना झुस्स दारी पालेका युवा लगानीकर्ता थकित मुद्रा देखिन्थे । ती लगानीकर्ताले नजिकैको साथीलाई आफ्नो २ वर्षको सेयरबजार यात्राको तीतामीठा अनुभव सुनाउँदै थिए । ती लगानीकर्ताले भने, ‘हेर्नुस साथी हो, मेरो त यो २ बर्षको समयमा सेयरबजारमा लगानी गरेको ५० लाख रुपैयाँ स्वाहा भयो ।
उनीसँगै बसेका साथीले सोधे, 'कसरी हुन्छ त्यत्रो पैसा स्वाहा ? तपाइँले बाहिर मोजमस्ती गरेर सकेको होला नि ?'
जवाफमा उनले अझै गम्भीर भएर भने,'होइन । तपाइँ पत्याउनुस वा नपत्याउनुस्, त्यति रकम मेरो यही सेयरबजारले खाइदियो ।'
आफ्नो व्यथाको उनले थप बेलिबिस्तार लगाए,'मेरो आफ्नो अंशबाट बाबुले ५० लाख जति दिएका थिए । त्यो पैसा मैले नेप्से २८ सय हुँदा सेयर बजारमा लगाइदिए । केही चाहिँ ब्याज पनि तिरेँ । तर अहिले मसँग केही पनि छैन । मैले केही पैसा नासा सेक्युरिटिज र केही यही ब्रोकरबाट लगानी गरेको थिएँ । यो ब्रोकरले बजार उच्च विन्दु हुँदा ५० लाखको लिमीट दिएको थियो, सबै किनियो । घटेर बेच्दा–बेच्दा अहिले सकियो । त्यसमा ब्याज र खाना बस्नमा १० लाख जति खर्च गरियो होला । बाँकी सबै बजारले खाइदियो ।'
पाँचथर घर बताउने ती लगानीकर्ताले भने-'बाबुले दिएको अंश हो । मैले आत्तिएर किनबेच गर्दा ठूलै नोक्सानी भयो । अब बुवा केही दिनमा ब्रोकर हाउसमा नै आउँदैछन् । तपाइँहरुले मेरो बुवालाई सम्झाइदिनु पर्यो । मैले भनेको बुवाले मान्नु भएन ।'
बजारको नशामा डूबेका उनले अगाडि थपे-'अझै हाम्रो फिदिममा घर छ । महिनाको २५ हजार घरभाडा पनि आउँछ । त्यो बेचेर काठमाण्डौमा जग्गा पनि किन्ने र केही पैसा सेयरमा लगानी गर्ने मेरो विचार छ । बुवा पर्सी काठमाण्डौ आउने भन्नुभएको छ । फेरि सेयर बजारमा लगानी थप्न बुवा मान्ने अवस्था छैन । साथीहरुले सहयोग गर्न पर्यो ।'
उनीसँगै बसेका अर्का लगानीकर्ताले भने-'हेर्नुस्, यो सेयर बजारले धेरैलाई धेरै खालको चोट दिएको छ । हामीले पनि धेरैपटक अनेकौं चोट खाएका छौं । ती चोटहरुमा मल्हम लगाउँदै धैर्यताका साथ लगानी गरेकै कारण आज बजारमा टिक्न सकेका छौं । हामीले तपाईको बुवालाइ सम्झाउँला । तपाई पीर नलिनुस्, बरु यही बजारमा रमाउन सिक्नुस् । यहाँ सबै कमाउनै आएको हो, ढिलोचाँडो कमाइन्छ ।'
ती लगानीकर्ताले आफ्नो अनुभव सुनाउँदै भने, ‘मैले पनि प्रतिकित्ता ४ हजार ५ सय रुपैंयाँमा किनेको स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंकको सेयर बढेर ८ हजारसम्म पुग्यो । त्यो बेला बेच्न सकिँन, पछि १२ सयमा झरेपछि बेच्नुपर्ने अवस्था बन्यो । मेरो पनि सुरुका बर्षहरुमा डेढ करोडको लगानी ५० लाख रुपैयाँमा सीमित बनेको थियो । त्यसैले यो बजारमा कसैले पनि नगुमाई कसैले कमाउँदैन । तपाईले पनि गुमाउनुभयो, अब कमाउने पालो पनि आउँछ ।
त्यहाँबाट हामी कालिकस्थानस्थित नेपाल स्टक हाउस(स्टक ब्रोकर नम्बर १४)मा पुग्यौं । बजार करिब २५ अंकले बढिसकेको थियो । यो ब्रोकरमा पनि लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति राम्रै थियो । यहाँ हामीले केही समय बजारको अवस्थाबारे ब्रोकर सञ्चालकसँग पनि जिज्ञासा राख्यौं ।
ब्रोकर सञ्चालकले गभर्नर र अर्थमन्त्रीको राम्रै ट्यूनिङ मिलेको ठानेका लगानीकर्ताको मनोबल क्रमशः बढ्न थालेको बताए । उनले भने,‘गत साता अर्थमन्त्रीलाई बधाई दिन अर्थ मन्त्रालयमा गभर्नर त ४ घण्टा नै प्रतिक्षामा बसे रे । उनलाई अर्थ मन्त्रालयका कर्मचारी जसरी बस्नुपर्ने बध्यता थिएन । यहीँबाट थाहा हुन्छ नि गभर्नर र अर्थमन्त्रीबीचको सम्बन्ध । दुवैले अब मिलेर काम गर्छन् । अलिकति नीतिगत लचकता अपनाए भने सेयर बजारलाई राम्रै हुन्छ ।'
केही समयको बसाइँपछि हामी अनाममा रहेको प्रिमियर सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ३२)मा पुग्यौं । यो ब्रोकरमा पनि लगानीकर्ताहरुको राम्रै उपस्थिति थियो । लगानीकर्ताहरु अब बजारले गति लिनेमा ढुक्क देखिन्थे ।
(नोट: ‘ग्राउण्ड जीरो’ बिजशालामा विगत केही वर्षदेखि प्रत्येक आइतबार वा साताको पहिलो कारोबार दिन प्रकाशन हुँदै आएको नियमित स्तम्भ हो । यसअन्तर्गत हामी ब्रोकरहाउसमा पुगेर लगानीकर्ताको मनोबल बुझ्ने कोशिश गर्छौ । त्यसक्रममा यो स्तम्भमा लगानीकर्ताले बोलेका, चर्चा गरेका, ठट्यौली गरेका लगायतका सबै विषय उनीहरुकै भाषामा प्रस्तुत गर्ने कोशिश गरिन्छ । यो स्तम्भमा व्यक्त लगानीकर्ताका विचार, ब्रोकरहाउसमा सुनिएका गफ तथा ठट्टा सत्य र तथ्यमा आधारित नहुन पनि सक्छन् । यसैका आधारमा सेयर किनबेचको निर्णय गर्नुहुँदैन ।)
.gif)
.jpg)
(1).png)
