.gif)
काठमाण्डौं । सेयर बजार करिब ३ वर्षदेखि बियरिस अवस्थामा छ । २०७८ साल भदौ २ गते ३२ सयको उच्च विन्दु चुमेको नेपालको सेयर बजार हाल २०१८ को विन्दुमा झरेको छ । यो बीचमा सेयरबजारमा निकै उतनरचढाव आयो । बजार लामो समय १८ देखि २२ सयको विन्दुमा रुमल्लिरहेको छ । हाल विश्वभरका सेयर बजारले नयाँनयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । छिमेकी राष्ट्र भारत र पकिस्तानको समेत बजारले नयाँनयाँ उचाई चुमिरहँदा नेपालको सेयर बजार भने निरन्तर ओरालो लागिरेहेको छ ।
लगानीकर्र्ताहरु यसरी नेपालको सेयरबजार घट्नुमा राष्ट्र बैंकको म्रौद्रिक नीति नै मुख्य बाधक रहेको बताउँछन् । घट्दो बजारलाई उकास्न यसबीचमा लगानीकर्ताहरु पटकपटक आन्दोलनमा समेत उत्रिएका छन् । लगानीकर्ताहरु कहिले कमलपोखरी त कहिले भृकुटी मण्डप र माइतीघरमा भेला भएर पूँजी बजारको विषयमा सरकारको ध्यानाकर्षण गराउने प्रयास गरे । तर लगानीकर्ताहरुले माग गरे बमोजिम राष्ट्र बैंक पूँजीबजारको बिषयमा लचक भएको छैन । लगानीकर्ताको माग सम्बोधन हुने छाँटकाँट अझै पनि देखिएको छैन । जसका कारण लगानीकर्ताको मनोबल निकै खस्किसकेको यस क्षेत्रका विज्ञहरुले बताएका छन् ।
सक्रिय लगानीकर्ता गोविन्द प्रसाद घिमिरे भन्छन्,‘राष्ट्र बैंकले हायर पर्चेज कर्जामा जोखिम भार घटाउनु तथा घरकर्जामा सहज गर्नु सकरात्मक हो । तर पूँजीबजारको विषयमा वर्षौदेखि उठाउँदै आएको जोखिम भारमा कुनै सम्बोधन नहुनु लगानीकर्ताको लागि अन्याय हो । अहिले पूँजीबजार निकै न्यून विन्दुमा रहेको छ । यस्तो बेला जोखिम भार १२५ राख्नुको कुनै औचित्य छैन ।’
जोखिम भार घटाएको भए बजार ५/७ सय अंक बढ्ने दाबी गर्दै घिमिरेले भने,‘ यसो गर्दा कसैलाई पनि हानी हुने थिएन । बैंक तथा वित्तिय संस्थाको सेयरको भाउ नेटवर्थभन्दा तल आएको छ । त्यसैले अहिले पनि जोखिमभार १२५ लगाउनुको कुने औचित्य छैन ।’ यद्यपी राष्ट्र बैंकले क्रमिक सुधार गर्दै गएको कारण आगामी म्रौद्रिक नीतिमा भने पूँजीबजारका बारेमा सहज व्यवस्था आउनेमा घिमिरे ढुक्क देखिए ।
.gif)
अगुवा लगानीकर्ता उपेन्द्र पाठक भने राष्ट्र बैंकले आफ्नो नीति क्रमिक रुपमा सुधार गर्दै गरेको बताउँछन् । ‘एकैपटक सबै नीति खोल्दा त्यसले पनि पूँजीबजारलाई फाइदा नगर्ने भएकोले राष्ट्र बैंकले सजगता अपनाएको हुनसक्छ,’ पाठक भन्छन्,‘बजेटमा पनि केही सहज व्यवस्था हुनसक्छ । आगामी बजेटमार्फत पूँजीगत लाभ कर यहि नै अन्तिम हुने व्यवस्था बजेटबाटै हुँदै छ । त्यसैले अब पूँजीबजारका सुनौला दिन सुरु भएको मान्न सकिन्छ ।’
यो मौद्रिक नीति गभर्नरको अन्तिम भएका कारण पनि बजारमा व्यापक सुधार आउने पाठक बताउँछन् ।
यता नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसन्धान विभागका प्रमुख प्रकाश कुमार श्रेष्ठ भने राष्ट्र बैंक आवश्यक सजगता अपनाएर समयानुसार लचक हुने बताउँछन् । ‘यो समीक्षा अहिलेको आवश्यकता हो । अहिले सेयर बजारमा बैंक तथा हाईड्रो कम्पनीहरुको प्रतिफल घटेको कारण बजार नबढेको हो । बैंकहरुमा क्रेडिट फ्लो बढेको छ । सेयर धितो कर्जा पनि बढेर गएको छ’ श्रेष्ठ भन्छन्,‘ कम्पनीहरुको सेयर मुल्य मात्रै नबढेको हो । बजार स्थिर बनेको छ । हामीले अर्थतन्त्रलाई असहज अबस्थाबाट जोगाएका छौं । अहिले सहज अवस्था छ । राष्ट्र बैंकले उत्पादन तथा रोजगारी बढाउने नीति लिने हो ।’
राष्ट्र बैकले गत बर्षदेखि नीतिलाई सहज बनाउँदै गरेको र बजेटको प्रावधान हेरेर आवश्यकता अनुसार लचक हुने श्रेष्ठ बताउँछन् ।
.gif)
.jpg)
(1).png)
