काठमाण्डौ । भारतमा धनतेरसको अवसरमा भएको अभूतपूर्व खरिदारीले नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ।
अखिल भारत व्यापारी महासंघ (CAIT) का अनुसार, भारतीयहरूले धनतेरसमा करिब १ लाख करोड भारतीय रुपैयाँको सामान किनेका छन्। यसमा सुन र चाँदीको बिक्रीले मुख्य भूमिका खेलेको छ, जसले ६०,००० करोडको कारोबार गर्दै गत वर्षको तुलनामा २५ प्रतिशत बढी भएको छ।
धनतेरस हिन्दू पञ्चाङ्गको कार्तिक महिनाको तेह्रौँ दिन मनाइने पर्व हो, जसलाई समृद्धिको प्रतीक मानिन्छ। यस दिन सुन, चाँदी, भाँडाकुँडा र अन्य सामान किन्ने परम्परा छ। यद्यपि, उच्च मूल्यका कारण बिक्रीको मात्रा १०–१५ प्रतिशत घटेको छ, तर कुल मूल्यमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ।
सुन-चाँदीको बजारमा उछाल
CAIT का अनुसार, धनतेरसमा ६०,००० करोडको सुन-चाँदी बिक्री भएको छ। अखिल भारत ज्वेलर्स एन्ड गोल्डस्मिथ फेडरेसनका राष्ट्रिय अध्यक्ष पंकज अरोडाले भने, “पछिल्ला दुई दिनमा ज्वेलरी बजारमा यस्तो भीड कहिल्यै देखिएको थिएन। दिल्लीमा मात्र १०,००० करोडभन्दा बढीको कारोबार भयो।”
इन्डिया बुलियन एन्ड ज्वेलर्स एसोसिएसनका राष्ट्रिय सचिव सुरेन्द्र मेहताले भने, “उच्च मूल्यका कारण सुनको बिक्रीको मात्रा १० प्रतिशत घटेको छ, तर कुल मूल्यमा उछाल आएको छ। गत वर्ष ३९ टन सुन बिक्री भएको थियो, यस वर्ष ३६ टन वरिपरि रहने अनुमान छ।” जेम एन्ड ज्वेलरी काउन्सिल अफ इन्डियाका अध्यक्ष राजेश रोकडेए भने, “मात्रा १०–१५ प्रतिशत घटे पनि मूल्यमा वृद्धि भएको छ। स्मार्ट खरिदारी र चाँडै हुने विवाहका कारण ग्राहकको उत्साह कायम छ। सुनका सिक्काको माग सबैभन्दा बढी छ।”
यो वर्ष सुनको मूल्य ७०.१४ प्रतिशत बढेर १० ग्राम २४ कैरेटका लागि १,२९,५८४ भारतीय रुपैयाँ पुगेको छ, भने चाँदीको मूल्य ९६.७४ प्रतिशत बढेर १ किलोका लागि १,६९,२३० भारतीय रुपैयाँ भएको छ। नेपालमा पनि तिहारको समयमा सुन-चाँदीको माग बढ्दै गएको छ, जसले स्थानीय मूल्यमा समेत प्रभाव पार्न सक्छ।
भाँडाकुँडा र इलेक्ट्रोनिक्सको बिक्री
परम्परागत रूपमा तामाको, चाँदीको वा स्टिलको भाँडाकुँडा किन्ने चलन छ, जसलाई शुद्धता र समृद्धिको प्रतीक मानिन्छ। CAIT का अनुसार, यस क्षेत्रमा १५,००० करोडको सामान बिक्री भएको छ। इलेक्ट्रोनिक्समा १०,००० करोड, सजावटका सामान, लाम्प र पूजा सामग्रीमा ३,००० करोड, तथा ड्राई फ्रुट्स, मिठाई, फलफूल, कपडा र सवारी साधनमा १२,००० करोडको कारोबार भएको छ।
प्यानासोनिक लाइफ सोलुसन्सका डाइरेक्टर तथा सेल्स हेड सन्दीप सेठगलले भने, “धनतेरसमा बिहानदेखि नै राम्रो ग्राहकको चाप थियो। ५५ इन्चभन्दा ठूला स्क्रिनका टिभीहरूको माग सबैभन्दा बढी छ। टिभी र एसी क्षेत्रमा गत वर्षको तुलनामा ३० प्रतिशत वृद्धि हुने अपेक्षा छ।”
सवारी साधनको बिक्रीमा रेकर्ड
फेडरेसन अफ अटोमोबाइल डिलर्स एसोसिएसन (FADA) का अनुसार, दुई दिनमा १ लाख कारहरू बिक्री भएका छन्, जसको कुल कारोबार ८,००० करोड भारतीय रुपैयाँ पुगेको छ। सबै क्षेत्रमा २०–२५ प्रतिशत वार्षिक वृद्धि भएको छ।
मारुति सुजुकी इन्डियाले ५०,००० कारहरू बिक्री गरेको छ (गत वर्ष ४२,००० भन्दा बढी), भने हुन्डाई मोटर इन्डियाले १४,००० कारहरू बेचेर गत वर्षको तुलनामा २० प्रतिशत बढी गरेको छ। अन्य कम्पनीहरू– टोयोटा किर्लोस्कर, टाटा मोटर्स, महिन्द्रा एन्ड महिन्द्रा र किआ इन्डियाले ३५,००० कारहरू डेलिभर गरेका छन्।
मारुति सुजुकीका सिनियर एक्जिक्युटिभ अफिसर पार्थो बनर्जीले भने, “यो वर्ष धनतेरस शनिबार र आइतबार दुवै दिन परेको छ। शनिबार ४१,००० डेलिभरीको लक्ष्य थियो, र आइतबार थप १०,००० ले ५०,००० को आँकडा पार गर्ने अपेक्षा छ।” हुन्डाईका एमडी तथा सीईओ तरुण गर्गले भने, “मजबुत ग्राहक माग छ, जुन चाडपर्वको उत्साह, बुलिस बजार र जीएसटी २.० सुधारका कारण हो।”