काठमाण्डौ । मोरक्को अहिले एक अद्भुत दृश्यमा छ। सडकमा हातमा स्मार्टफोन, मुखमा मास्क र आँखा भरिएको आक्रोश-यही हो “Gen Z 212” आन्दोलनको तस्वीर। नाममा आधुनिक, स्वरूपमा अनौपचारिक र प्रभावमा शक्तिशाली-यस आन्दोलनले मोरक्को सरकारलाई नत्थी बनाएको छ।
को हुन् यी प्रदर्शनकारी ?
यी आन्दोलनकारीहरू कुनै राजनीतिक दलका कार्यकर्ता होइनन्। उनीहरू सामान्य विद्यार्थी, बेरोजगार युवा, साना व्यापारी, र काम खोज्दै भौतारिएका “टिकटक–इन्स्टाग्राम पुस्ता” हुन्।
“हामी २१औं शताब्दीका नागरिक, तर १९औं शताब्दीको सेवा पाएका छौं” -राजधानी रबातमा प्रदर्शनरत एक युवतीको भनाइ सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ।
किन उत्रिए सडकमा ?
-स्वास्थ्य र शिक्षामा सुधारको माग
-युवाका लागि रोजगारी
-भ्रष्टाचारको अन्त्य
-२०३० विश्वकपमा अर्बौं खर्चको विरोध
-प्रधानमन्त्री अज़िज अखानुसको राजीनामा
“हाम्रो विद्यालय ढलेको छ, अस्पतालमा औषधि छैन, तर सरकारले फुटबलमा अर्बौं लगानी गरिरहेको छ”-एउटा नाराले सम्पूर्ण आन्दोलनको भाव उजागर गरिदिन्छ।
आन्दोलनको स्वरूप
नेतृत्वहीन, स्वतःस्फूर्त, तर उच्च स्तरको संगठन — सबै डिजिटल प्लेटफर्म (Discord, TikTok, Instagram) बाट संयोजित।
देशभर फैलिएको-Casablanca, Rabat, Agadir, Oujda लगायतका प्रमुख शहरमा लाखौं युवा सडकमा।
शान्तिपूर्ण प्रदर्शनदेखि हिंसात्मक झडपसम्म-जहाँ आँसु ग्यास, लाठीचार्ज र आगजनी एकैसाथ देखिएको छ।
मूल्य : रगत र गिरफ्तारी
-३ जनाको ज्यान गइसकेको छ
-४०० भन्दा बढी प्रदर्शनकारी पक्राउ
-२६३ सुरक्षा अधिकारी घाइते
-सार्वजनिक सम्पत्ति जलेको, सडक अवरुद्ध, डर र आक्रोशको वातावरण
सरकारको प्रतिक्रिया
प्रधानमन्त्री अखानुसले आन्दोलनकारी परिवारप्रति संवेदना प्रकट गर्दै सुधारको आश्वासन दिएका छन्। तर प्रदर्शनकारीहरू असन्तुष्ट छन् -उनीहरू कागजी वचन होइन, वास्तविक परिवर्तन चाहन्छन्।
अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले यो आन्दोलनलाई “अरब वसन्त” शैलीको नयाँ संस्करण भनेका छन्। तर यसपटक आन्दोलनको नेतृत्व सडकले होइन, सोशल मिडियाले गरिरहेको छ।
नेपालसँग सम्बन्ध
नेपाली युवाहरूका पीडा पनि उस्तै छन्-रोजगारी खोज्दै कतार, मलेसिया, गल्फ देशतिर पसिना बगाउनु पर्ने बाध्यता। मोरक्कोको जेन जेड पुस्ताले जस्तै, यदि नेपालको युवा पुस्ता संगठित भयो भने, यहाँ पनि “रोजगारी, शिक्षा र सुशासन”का लागि यस्तो विद्रोह हुन सक्ने संकेत देखिन्छ।
(समाचार स्रोतहरू: AP News, Reuters, The Guardian, Le Monde, Al Jazeera आदि)