काठमाण्डौ । अमेरिकी अर्थतन्त्रका लागि निर्णायक मानिने फेडरल रिजर्भ (Fed) ले जुन १८ मा आयोजना गरेको नीतिगत बैठकमा वर्तमान ब्याजदर यथावत् राख्ने निर्णय गरेको छ। तर, आगामी महिनाहरूमा आर्थिक सूचकहरूमा सकारात्मक सुधार आएमा सन् २०२५ को अन्त्यसम्ममा एकपटक ब्याजदर घटाउने संकेत दिएको छ।
फेडले पछिल्लो एक वर्षदेखि ५.२५% देखि ५.५०% को रेन्जमा ब्याजदर स्थिर राखेको छ। यो चार दशक यताकै उच्च दर हो, जुन महामारीपछिको मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न अपनाइएको कडाइ नीति अन्तर्गत आएको हो।
अहिले भने मुद्रास्फीति केही कम हुँदै गएको र रोजगार बजार तुलनात्मक रूपमा स्थिर देखिएको फेडको मूल्यांकन छ। यही आधारमा वर्षको अन्त्यतिर एउटा मात्र कटौतीको योजना सार्वजनिक गरिएको हो, जुन अघिल्लो अन्दाज (२ कटौती) भन्दा कम हो।
बजार विश्लेषकहरूबीच यसबारे दुई धारणा थिए। कतिपयले दुईवटा कटौतीको अपेक्षा गरेका थिए, भने अरूले फेड अझै केही महिना ‘कडा नीति’मै रहिरहने बताएका थिए। यस सन्देशले ब्याजदर कटौती टाढा भए पनि सम्भावनालाई खुला राखेको देखिन्छ।
यो निर्णयसँगै अमेरिकी शेयर बजारहरूमा स्थिरता देखिएको छ भने, डलरको मूल्यमा सामान्य उतारचढाव आयो।
वैश्विक अर्थतन्त्रमा असर
ऋणदरहरूमा असर: ब्याजदर कटौती ढिलो हुँदा ऋण लिन महँगो पर्ने अवस्था यथावत् रहनेछ।
विकासशील देशहरूमा पूँजी प्रवाह: उच्च ब्याजदरका कारण विकासशील देशहरूबाट लगानी अमेरिका फर्किने सम्भावना अझै पनि उच्च रहन्छ।
नेपाली सन्दर्भमा प्रभाव
नेपाल जस्तो आयात–निर्भर अर्थतन्त्रका लागि अमेरिकी ब्याजदरका निर्णयहरू अप्रत्यक्ष तर महत्वपूर्ण हुन्छन्। डलर बलियो हुँदा विदेशबाट आयात महँगो हुन्छ र साँवा–ब्याज तिर्ने लागत पनि बढ्छ। साथै, वैदेशिक रोजगारबाट फर्कने विप्रेषणमा पनि असर पर्न सक्छ, यदि मध्यपूर्व वा अन्य मुलुकबाट डलरको माग घट्छ भने।
फेडको पछिल्लो निर्णयले तुरुन्तै ब्याजदरमा राहत नदिए पनि, वर्षको अन्त्यसम्म एउटा कटौतीको संकेतले बजारलाई सन्तुलनमा राखेको छ। अबको बाटो डेटा–आधारित निर्णयहरूमा निर्भर रहनेछ, जसले आगामी दिनहरूमा वैश्विक वित्तीय बजारलाई निर्देशित गर्नेछ।