काठमाण्डौ । सधैंको साता जस्तै आज पनि हामीले नियमित स्तम्भ ग्राउण्ड जिरोलाई निरन्तरता दिएका छौं । ग्राउण्ड जिरोको क्रममा आज हामी नक्साल र कमलादी आसपासका केही ब्रोकर हासउहरुमा पुगेर लगानीकर्ताहरुको बिचार सुन्ने र बुझ्ने प्रयास गरेका छौं । आज हामी सबै भन्दा पहिले बिहान ११ बज्दा नबज्दै नक्सालमा रहेको सनी सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४२) मा पुग्यौं ।
यस ब्रोकर हासउमा लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति सामान्य थियो । लगानीकर्ताहरु आउने क्रम जारी थियो । यत्तिकैमा एक ढाका टोपि लगाएका पाका उमेरका लगानीकर्ता ब्रोकर हाउसमा साढे ११ बजे तिर टुप्लुक्क आए । उनले डिस्प्लेतिर हेर्दै भने, ‘आज त बजार उल्कै बढ्छ भन्दै थिए त साथीहरुले बजार त खासै बढेको छैन त ।’ उनले थप्दै भने ‘अब त नयाँ वर्ष पनि लाग्यो कहिले बढ्ने रहेछ यो बजार ?’ उनी सँगै ब्रोकर हाउसमा बसेका लगानीकर्ताले उनई जवाफ दिँदै भने ‘ धोबीलाई हतार भयो भन्दैमा मध्य रातमा घाम लाग्छ र ? पख्नुहोस् न । समय आए पछि बढ्छ ।’ फेरि उनलाई जवाफ दिदै ती लगानीकर्ताले भने, ‘कति पर्खने हो ? कपाल फुली सक्यो । अलिकति पेन्सनबाट आएको पैसा बजारमा हालेको बजारले नै खाला जस्तो छ ।’ उनको कुरा सुनेर ब्रोकर हाउसमा हाँसो गूञ्जियो ।
ब्रोकर हाउसमा यस्तै गल्फिति चल्दै थिए । केही लगानीकर्र्ताहरु आज गभर्नरको विषय के हुन्छ भनेर सोध खोज पनि गर्दै थिए । केही समयको बसाईपछि यहाँबाट हामी नक्सालमा नै रहेको नासा सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ५८) मा पुग्यौं । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरु विभिन्न समूहमा बाँडिएर कारोबार हेर्न मस्त देखिन्थे । यो ब्रोकरमा केही भर्खर कलेज पढ्दै गरेका तन्नेरि युवाहरु टेक्निकल पछ्याएर कारोबार गरेको भेटिए। यस्तैमा एक लगानीकर्ताले प्रश्न गरे, ‘होइन हो, साथीहरु आज त गभर्नरको विषय अदालत गएको छ भन्छन्, के भयो ?’ उनीसँगै बसेका लगानीकर्ता जवाफ फर्काए, ‘ खै आज पालो आउला जस्तो छैन रे ।’ यस ब्रोकरमा भेटिएका अन्य लगानीकर्ताहरु पनि गभर्नरकै विषयमा छलफल गर्दै थिए । ‘नेपाल राष्ट्रबैंको नेतृत्व लामो समय कम्युनिष्टको हातमा गयो । देशको लागि त राम्रै भयो होला पूँजी बजारलाई लाई त खासै केही भएन । अब त काङ्ग्रेसको भागमा परेको भन्छन्, ’ यतिकैमा एक लगानीकर्ताले भने ‘ खै झापाको पानी साह्रै बैमानी छ भन्छन् के हुन्छ ? ’ यसै ब्रोकरमा केही लगानीकर्ताहरुले राधी जलविद्युत कम्पनी र एचाआइडीसीएलको चर्चा गरे ।
मध्यान्नको १२ बजिसकेको थियो । बजार बिस्तारै घट्दै थियो । लगानीकर्ताहरुमा अन्यौलता देखिन्थ्यो । केही समयको बसाई पछि हामी कमलादीमा रहेको क्रियटिभ सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४०) मा पुग्यौं । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरु बजार हेर्न मस्त देखिन्थे । कोही शिक्षकहरुको आन्दोलनको चर्चा गर्दै थिए भने कोही गभर्नरको विषयमा चर्चा गर्दै थिए । यही ब्रोकरमा भेटिएका एक पाका उमेरका लगानीकर्ताले भने, ‘यो गभर्नरको विषयमा पनि धेरै राजनीति भयो । यहि विषयले सरकार नै के होला भन्ने भयो ?’
यसै ब्रोकरमा भेटिएका एक लगानीकर्ताले नेपाल बैंकले राम्रो रिपोर्ट निकालेको प्रतिक्रिया दिए । उनले थप्दै भने, ‘आउने वर्ष राम्रो प्रतिफल दिन्छ जस्तो छ, ।’ ब्रोकर हाउसमा यस्तै गफगाफ चल्दै थिए ।
यहाँबाट हामी श्रीकृष्ण सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ५६) मा पुग्यौं । यस बेलासम्म दिनको २ बजी सकेको थियो । बजार २० अंकले घट्दै थियो । लगानीकर्ताहरु बजार हेर्न व्यस्त देखिन्थे । एक लगानीकर्ताले भनेको सुनियो, ‘ आजको विन नेपाल लघुवित्तको एफपीओ पर्यो साथीहरु ? मैले त १० कित्ता परेन भनेर २० किता भरेको त्यही पनि परेन । अभागिलाई के सेयर पर्थ्यो ।’ उनीसँगै बसेका लगानीकर्ता भने,‘यो त जम्मा ५ हजारलाई पर्ने हो । मैले त हेरेकै छैन ।’
यसै ब्रोकरमा भेटिएका केही लगानीकर्ताले आज आन्दोलनको बिषयले पनि बजार घटेको विश्लेषण गरे । ‘शिक्षकहरु पहिले देखि नै आन्दोलनमा छन । आजबाट राप्रपा पनि आन्दोलनमा उत्रियो भन्छन् । यही कारणले लगानीकर्ता डराए।’ भिडमध्येका एक लगानीकर्ताले भने । आज हामी पुगेका ब्रोकर हाउसमा यस्तै गलफति चल्दै थिए । बजार दोहोरो अंकले घट्दै थियो । आजको लागि हामीले हाम्रो स्तम्भ यही बिट मार्ने निधो गर्यौ ।